WATER•SCHEIDING

WATER • SCHEIDING
Opdrachtgever; Gemeente Veenendaal en Ontwikkelingsbedrijf Veenendaal Oost
In samenwerking met Haver Droese BV, HSV De Rietvoorn en bewoners van Veenderij

Op historische landkaarten is hier een ‘knik’ in het patroon van slootjes en kavels. Dit is de grens tussen het watersysteem van de Utrechtse Heuvelrug en dat van het Veluwemassief.
Deze ‘knik’ zien we ook terug in het stratenpatroon van Veenderij en deze vijver vormt als het ware het draaipunt. De lijnen in het kunstwerk onderstrepen dit.
Twee soorten lijnen; vlonders en vissenbossen.  De vlonders zijn van gerecycled kunststof. De vissenbossen bestaan uit gesnoeid wilgenhout.
Vissenbossen zijn goed voor de ecologie en biodiversiteit in en op de vijver en hebben een zuiverende werking op het oppervlaktewater. Jonge vissen kunnen erin schuilen, watervogels nestelen erop.
De vlonders zijn er voor de mensen, de vissenbossen voor de dieren. In het kunstwerk zijn ze met elkaar verstrengeld.
Het plein en de vijver worden door de kademuur hard gescheiden, maar in het kunstwerk ‘geven ze elkaar de hand’.
Tijdens de zomermaanden is de vijver via de drijvende vlonder toegankelijk. In de winter ligt de vlonder dwars en is de natuur in en op de vijver in rust.
De waterspiegel vormt de grens tussen het leven boven water en het leven onder water. Binnenkort zijn HIER foto’s en filmpjes te zien waarin beide werelden samenkomen en in één oogopslag zichtbaar zijn.

Adres; Waterhuis 2 Veenendaal
Realisatie; 2024

NOORDERZON

NOORDERZON
Markering van de locatie van ridderhofstad ‘Huis te Vleuten’ onder de  spoorverbreding tussen Utrecht en Rotterdam.  Opdrachtgever; ProRail.

Onder alle nieuwe ontwikkelingen rusten de resten van wat verdwenen is en dit ontwerp wil die áfwezigheid zichtbaar maken.
Als de dagelijkse dingen om ons heen zichtbaar worden door het licht van de ‘zuiderzon’…
…dan stelt dit ontwerp daar een NOORDERZON tegenover;

De Noorderzon is een bron die -verborgen herinneringen- aanlicht
en zo schaduwen van verdwenen objecten,
weerspiegelingen van vergraven sporen
en echo’s van vergeten verhalen naar de oppervlakte brengt.

ontwerp: 2006 / 2023
HIER is meer te lezen en te zien over dit ontwerp

METEN MET MENSELIJKE MATEN

METEN MET MENSELIJKE MATEN
In opdracht van de gemeente Heerhugowaard

Sinds de klassieke oudheid tot de invoering van de meter, de kilometer en de hectare in 1816, vormde het menselijk lichaam de ‘maat der dingen’.  Afstanden en oppervlaktes werden uitgedrukt in ‘voeten’, ‘ellen’, ‘duimen’ en ‘roeden’.  Eén ‘voet’ mat ongeveer 30 cm en een ‘roede’ was 12 voet. Een ‘morgen’ betrof een stuk grond dat de boer in één ochtend kon ploegen, een afstand drukte men uit in ‘zoveel uren gaans’. Zuiver lichamelijke ervaringen van ruimte en tijd in het landschap.

Rond 1630 is polder Heer-Huygen-Waert drooggelegd en van meet af aan vormt de Middenweg de centrale as van Heerhugowaard. Deze kaarsrechte lijn in de polder vormde de liniaal en meetlat waarlangs de 17e eeuwse landmeter de kavels, de sloten en bezittingen kon opmeten, steeds in ‘roeden’, ‘voeten’ en ‘morgens’.
De ‘voet’ als maateenheid passen we nog steeds toe als we iets ‘uitpassen’. De ‘roede’ als maateenheid kennen we bijna niet meer, maar het mooie toeval wil dat een fietser bij één rondgang van het fietspedaal ongeveer 12 voet, dus één roede, ofwel 3,70 meter aflegt.
Omdat de Middenweg fietsstraat is geworden past het heel mooi om de ‘roede’ als verouderde eenheid om te dopen tot de 21e eeuwse ‘pedaal’, een nieuwe standaard speciaal voor de fietsende gebruiker van de Middenweg-Zuid.

Uitvoering 2019
Dit kunstwerk is mede mogelijk gemaakt met financiële steun van het Mondriaanfonds.
Voor meer informatie; METEN MET MENSELIJKE MATEN.pdf
HIER is een film te zien van ’the making of’…

VUUR-STEEN

VUUR-STEEN  beleefbaar maken van een mesolithische vindplaats in de wijk Cascade, de Eschmarke, opdrachtgever gemeente Enschede.

Bij het archeologisch onderzoek zijn 4 zogenaamde ‘haarden’ in kaart gebracht. Wat we nu aantreffen zijn verkleurde vlakken in de ondergrond met in de directe omgeving clusters van vuurstenen objectjes. Dit spreekt tot de verbeelding, dit moeten plekken zijn geweest waar de jagers-verzamelaars bijeen kwamen om te eten, te vergaderen of te slapen. Wie waren deze mensen, wat deden ze, wat dachten ze? We weten dat ze niet op één plek verbleven, maar rondtrokken. Had hun aanwezigheid een vast patroon of was het onvoorspelbaar wanneer ze kwamen en weer vertrokken? Waardoor lieten ze zich leiden?

Vier haarden vormen nu het hart van het plan VUUR-STEEN. Het oppervlak van de haarden bestaat uit een stenig materiaal (beton) dat lijkt ‘gebarsten, gescheurd en gespleten door de hitte’. In het stenige oppervlak van de haarden zitten reliefs van enkele vuursteenkernen en in het craquelé patroon lichten ’s nachts vormen op die zijn geïnspireerd op de vuursteen voorwerpen die hier zijn gevonden.

De jagers-verzamelaars trokken van plek naar plek en waren daarom niet altijd aanwezig op dit kampement, het vuur brandde hier dus niet altijd en dat is nu nog steeds zo. Uit langjarige metingen blijkt dat als de luchtdruk onder 1013 hPa (hectopascal) zakt de kans op neerslag sterk toeneemt, stijgt de druk boven 1013 hPa dan is de kans op stabiel weer groter. De grens van 1013 hPa bepaalt of de haarden smeulen of niet. Onze reizigers strijken met goed weer neer in Cascade, bij slecht weer zijn ze vertrokken.

uitvoering 2013
Dit boekje geeft meer informatie over dit project.

PALISSADE

PALISSADE is een kunstwerk voor de wijk Ossehaar in opdracht van de gemeente Coevorden

Dit kunstwerk is tegelijkertijd landmark, uitzichtspunt, ontmoetingsplaats en speeltuin.
Het herinnert aan de middeleeuwse geschiedenis van Coevorden als mottekasteel. Als zonnekalender maakt het de jaarlijkse reis van de zon langs de hemel afleesbaar. Vanaf de 12 meter hoge heuvel heb je rondom een vrij uitzicht over het landschap en kun je dus altijd de zon zien opkomen of zien ondergaan aan de horizon.
Op 7 mei en 6 augustus komt de zon op in het verlengde van de ‘As van Ossehaar’ en op 3 februari en 8 november gaat de zon in het verlengde van deze as onder. Vier ‘Dagen van Ossehaar’ verdelen het jaar in vier nieuwe kwartalen. Vier datums die aanleiding kunnen zijn voor evenementen in deze nieuwe uitbreidingswijk van Coevorden.
Maar het is ook een plek waar je je op rustige momenten kunt terugtrekken, genietend van het uitzicht en een zonsondergang…, de tijd vertragend.

ontwerp 2009
oplevering juni 2010
uitvoering mmv. Segno d’Arte 

Voor meer informatie over de achtergronden en details zie PALISSADE

ZAND NAAR KLEI

ZAND NAAR KLEI
opdrachtgever gemeente Westvoorne
bemiddeling KunstenBedrijf

Het nieuwbouwplan Elisabethhof in Oostvoorne ligt op de overgang van het duinlandschap naar de polder.
Dit gegeven is als uitgangspunt genomen voor een bestratingsmotief dat is opgebouwd uit lichtgele en grijze bakstenen, ‘zand en klei’.
Geleidelijk lopen de vloeiende vormen van de duinen over in de rechte lijnen van het polderlandschap. In het overgangsgebied ontstaan als vanzelf grote ovale vormen.
Vier van deze ovalen zijn als beplantingsvakken uit de bestrating opgetild. Geïntegreerd in de ovale vormen doen houten vlonders dienst als zitgelegenheid.
De ovalen zijn opgeplant naar een ontwerp van Piet Oudolf.

Lees meer over dit project in een INTERVIEW met Kunst en Bedrijf
Voor meer informatie over de achtergronden en details zie ZAND NAAR KLEI ontwerp;

uitvoering voorjaar 2009 oa. mmv. Segno d”arte
fotografie: Kees AB

HET GETIJDENPARK VAN SAENDELFT

HET GETIJDENPARK VAN SAENDELFT   opdrachtgever; gemeente Zaanstad

Saendelft is een uitbreidingswijk van het historische lintdorp Assendelft (N-Holland). Het stedenbouwkundige plan van Saendelft is geënt op het middeleeuwse slagenlandschap van de polders rond Assendelft. Kijken we verder terug in de geschiedenis van het gebied dan zien we hier het OerIJ als een getijdengeul in directe verbinding staan met de Noordzee.
Het stedenbouwkundige plan van Saendelft kenmerkt zich door langgerekte, groene assen tussen de bouwblokken, de ‘groene dragers’. Hierdoor is overal in de wijk de horizon ‘aanwezig’. Op enkele plaatsen op zo’n ‘groene drager’ bevinden zich grote ovaalvormige ruimtes. De ovalen zijn telkens iets gedraaid ten opzichte van zo’n ‘groene drager’.

Ovaal 1 is het projectgebied voor deze kunstopdracht en bevindt zich in Saendelft West, gedeelte ‘Parkrijk’. Wat opvalt aan Ovaal 1 is haar exacte noord-zuid oriëntatie. Ze maakt zich hierdoor los van de toevallige oriëntatie van het stedenbouwkundige raster en richt zich als een kompasnaald naar het aardmagnetisch veld. Zo verankert ze Saendelft met haar bewoners in een groter, kosmisch verband.

schetsontwerp; 2008
onthulling op 21 juni 2009 om 13.41 uur; ‘zonnewende’.
Voor meer informatie over de achtergronden en details zie HET GETIJDENPARK VAN SAENDELFT
Voor een gedetailleerde uitleg over de zonnewijzer zie ANALEMMA
Uitvoering en realisatie ism Segno d’Arte

OOGHOOGTE

OOGHOOGTE
opdrachtgever gemeente Vlist

In Stolwijk, een deelgemeente van Vlist, wordt een kleinschalig nieuwbouwproject gerealiseerd.
Gesitueerd aan de rand van het dorp grenst het direct aan het open veenweidegebied van het ‘groene hart’.
In dit deel van Nederland ligt het NAP-vlak op +1.60 mtr, vrijwel gelijk met de gemiddelde ooghoogte.
Hierdoor valt het (onzichtbare) NAP-vlak samen met de (zichtbare) horizon.

‘OOGHOOGTE’  maakt beide oriëntatiepunten zichtbaar.
Op alle lantaarnpalen bevinden zich op 1.60 mtr spiegeltjes, op ‘ooghoogte’. In de spiegeltjes zien we het straatbeeld weerspiegeld, maar we zien tegelijkertijd een afbeelding van de horizon en het open polderlandschap dat zich achter de huizen bevindt, of zien we het landschap zoals dat hier voorheen was…? Is dit een kritisch commentaar op de verstedelijking van het ‘Groene hart’ of is het een moment van poëzie, een mooi toeval; “het is maar vanuit welk perspectief je het bekijkt….”

schetsontwerp: 2005
niet uitgevoerd

PANTA RHEI / DE STROOM

PANTA RHEI opdrachtgever gemeente Wijchen ‘centrum in twee stromenland’

Een visie op de samenhang tussen de verschillende aansluitingen aan de Ringweg om Wijchen en een uitgewerkt ontwerp voor een soort aansluiting.
7 aansluitingen met de wijken; thema: SEDIMENT
6 aansluitingen met het centrum; thema: DE BRON
7 aansluitingen met het buitengebied: thema: DE STROOM

DE STROOM
Bij 7 aansluitingen van de ring om Wijchen naar de buitengebieden staan op vluchtheuvels of in de berm ovale ‘verkeersborden’ Aan weerszijde zien we foto’s van water in allerlei omstandigheden. Onder de foto’s zit een retroreflecterende folie waardoor ze oplichten in de koplampen van passerende auto’s. De borden zijn telkens opgesteld in tweetallen en buigen naar het verkeer en naar elkaar.De Stroom vormt een gedicht vol associaties en contrasten; over groot tegenover klein, boven tegenover beneden, daar tegenover hier, over vuur tegenover water en kolken tegenover wolken, over reactie tegenover actie en oorzaak tegenover gevolg.

ontwerp 2002 / oplevering 2004

10 ETUDES

10 ETUDES voor OC+W
opdrachtgever Facilitair Bedrijf ministerie van OC+W
interieurarchitect: OTH (Ontwerpgroep Trude Hooijkaas BNA)

Op de 5e verdieping van de Hoftoren in Den Haag (de ministersvleugel van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) bevinden zich 2 ovale vergaderzalen.
Ter verbetering van de acoustiek zijn de zalen deels voorzien van houten wanden met een heel fijn grid met gaatjes.
“…Maar wat het geluid dempt blijkt visuele irritatie te veroorzaken…”
Door de wanden te bespannen en het grid deels te overlappen met ‘snaren’ demp ik de visuele ruis met ‘muziek’.
Voor elke zaal zijn 5 verschillende ‘partituren’ gemaakt, 10 variaties, 10 etudes voor de ovale zalen.
Van dichtbij en met een bepaalde lichtval zijn de patronen duidelijk leesbaar,
maar van een grotere afstand trekken ze zich terug tot een zachte nevel,
tot achtergrondmuziek.

ontwerp en oplevering: 2004