WASTELAND/WARLAND/WETLAND
opdrachtgever; Waterschap Brabantse Delta ism NBKS (=KUNSTLOC)

Het waterschap Brabantse Delta koppelt haar taak als waterbeheerder aan een ruime aandacht voor natuur en cultuur. Zo zijn in de periode 2004-2008 langs Mark en Dintel natuurvriendelijke oevers en paaiplaatsen aangelegd. Tegen de achtergrond van deze werkzaamheden is langs de westelijke oever van de Mark tussen Breda en Terheyden dit landschapskunstwerk gerealiseerd.
WASTELAND WARLAND WETLAND legt verbanden tussen verleden, heden en toekomst van dit gebied.
•Het kunstwerk verbindt natuurontwikkeling op het ‘maaiveld’ met de voormalige rivierbedding daaronder.
•Het legt de archeologie uit de 17e en 18e eeuw naast modern waterbeheer.
•Het linkt overstromingen en inundaties van vroeger aan waterberging van vandaag en morgen.
•Het koppelt ecologie en hydrologie aan landschapskunst.
Het perceel ‘plooit’ onder de druk van veel tegenstrijdige belangen in dit gebied zoals landbouw tegenover landgoed, natuur tegenover industrie, verstedelijking tegenover open landschap, ontwikkelingen van vandaag op sporen van gisteren; Spanning tussen het kunstmatige en het natuurlijke, tussen beheer en ‘de vrije loop’, tussen orde en chaos, tussen doelmatigheid en nutteloosheid, tussen ‘droom en daad’…

ontwerp: 2003 realisatie: 2007/2008
HIER kunt u meer lezen over dit project.

DE WASSENDE MAAN
landschapskunst in het natuurontwikkelingsgebied de Noordwaard (Brabantse Biesbosch).
opdrachtgever Dienst Landelijk Gebied (LNV) i.s.m. Nieuwe Brabantse Kunst Stichting (NBKS = KUNSTLOC)

Sinds begin jaren ’90 koesteren D.L.G. en Staatsbosbeheer plannen voor natuurontwikkeling in polder De Noordwaard (600 ha) met open verbindingen naar de Nieuwe Merwede en de Amer. De ontwikkeling van natte natuurgebieden blijkt in dit deel van de Biesbosch op een heel natuurlijk manier samen te vloeien met het streven naar meer ‘Ruimte voor de Rivier’. Het verhaal van voortschrijdende inzichten en actie op reactie op waterstaatkundig gebied slingert als een labyrint door onze vaderlandse geschiedenis en heeft geleid tot een waar doolhof aan kanalen, stuwen, gemalen, dijken en kades. Het labyrint of het doolhof geldt als een zeer bruikbare metafoor voor onze eeuwenlange strijd met het water. Een labyrint in de Noordwaard markeert het moment waarop weer een nieuwe richting wordt gekozen in ons ‘waterstaatkundige doolhof’, maar het zijn de seizoenen en het weer, de zon en de maan en eb en vloed die in hun gezamenlijke rituele dans de richting van onze zoektocht bepalen.

Voor meer informatie over dit ontwerp zie de brochure WASSENDE MAAN

ontwerp; 2005
oplevering: 2008

THUMBNAILS is een onderzoek naar de kansen voor geïntegreerde landschapskunst in het kader van de verbreding van de A465, ofwel ‘The Heads Of The Valleys’.
Deze route van ca 40 km aan de voet van The Brecon Beacon’s verbindt de Valleien van Zuid Wales. De onderzoeksperiode heeft geleid tot het rapport ‘Ewin Bawd’/Thumbnails waarin het landschap een fysieke dimensie krijgt.
Door het reliëf in het landschap te vertalen naar vingers van een ‘krassende’ hand tegenover de vingers van een ‘zegenende’ hand wordt het landschap op een nieuwe manier leesbaar. ‘The scratching hand vs the blessing hand / the scratched land vs the blessed land’.
Op hetzelfde moment ontstaan thema’s rond de A465 ‘Heads Of The Valleys’.

Opdrachtgever; SAFLE, Cardiff (voorheen C-BaT).
Onderzoeksperiode in Zuid Wales april 2007.

Hier kunt u meer lezen over dit project.

DE STELLING VAN RONDEHOEP

In het kader van Strategische Groenproject De Venen is het project ‘Zangsporen’ een zoektocht van kunstenaars en bewoners van de venen naar plaatsen met een bijzondere betekenis.

De vorm en structuur van de polder de Rondehoep (1000 ha), direct onder de rook van Amsterdam, is sterk verwant aan een (eike)blad en is daarmee metafoor voor het organische materiaal waaruit ze bestaat; het veen. “Het slotenstelsel van het middeleeuwse verkavelingspatroon vertakt zich als bladnerven in een groene oase. Maar in plaats van de polder te voeden, wordt water onttrokken aan de duizenden seizoenen, opgeslagen in de geheugenlagen van het veen”. Strategisch, als een vooruitgeschoven post van het Groene Hart en omarmd door de Stelling van Amsterdam, bespiedt polder de Rondehoep de hoofdstad. Maar de vijand komt niet langer vanuit de polder, de polder is zélf in gevaar! dus; “Met natuurnota’s als wapens, recreanten als troepen en de tijdgeest als munitie trekt de Stelling van Rondehoep een lange neus naar het economische geweld van de deltametropool. Dat wij het ons in Nederland echter kunnen veroorloven om zo met ‘nieuwe natuur’ bezig te zijn, is de keerzijde van diezelfde economische bedrijvigheid aan de andere kant van de linies”. Als cultureel erfgoed zouden we dit soort kwetsbare landschappen moeten koesteren, maar onwetendheid is haar allergrootste vijand. Met de Stelling van Rondehoep wil ik een verhaal laten rondzingen, het bijzondere patroon in het landschap als zangspoor; ‘land-art avant la lettre’, de polder als metafoor. “Als zo de onwetendheid kan worden weggenomen, heeft de Rondehoep dan nog een fort nodig?”

ontwerp 2002,  het project ‘Zansporen in de Venen’ loopt nog tot 2020.

klik hier voor meer informatie over De Stelling van Rondehoep.

DE MANDERCIRKELS
Gemeente Tubbergen, Provincie Overijssel eigenaar: Landschap Overijssel ism Kunst en Cultuur Overijssel.

Een kunstwerk op de sporen van een landbouwkundig expriment uit 1929. Vanaf dat jaar liet textielfabrikant Jannink in de Noordelijke Manderheide twee cirkelvormige akkers aanleggen met een doorsnede van respectievelijk 378 en 343 meter. De akkers werden in een spiraal bewerkt, zodat de ploeg niet telkens hoefde te worden gekeerd. In 1991 kocht Stichting Landschap Overijssel het gebied aan met de bedoeling de cirkels terug te geven aan de natuur.
Als MANDERCIRKELS zijn de gigantische percelen in het landschap blijvend verankerd. Een wandelpad met een totale lengte van 2,5 km tekent de cirkels in het landschap. Een greppel en wal markeren de omtrek, een heuvel met jeneverbesstruiken en een omvangrijk labyrint accentueren de middelpunten. Deze ingrepen roepen het beeld in herinnering van de spiraalvormige ploegvoren en van het zaaien en oogsten in de regelmatige cadans van de seizoenen.

HIER krijgt u een filmpje te zien van een vlucht over de Mandercirkels.
HIER kunt een boekje inzien over dit project.
ontwerp: 1993 / oplevering: 1999 / onthulling: mei 2000
In 2005 is het oorspronkelijke ontwerp op details aangepast en verbeterd.
Bij de onthulling van dit project in 2000 is het boek TOPOS verschenen, uitgave Esselink stichting: isbn 90-6947-012-8