Author Archives: pauldekort

AVANT LA LETTRE ‘Y’

Posted on by

AVANT LA LETTRE ‘Y’ Bijdrage aan ‘Art expedition INTO NATURE‘ editie 2016
Aanleiding voor voor dit project is het voornemen van GAE (Groningen Airport Eelde) om het gebied rond de start- en landingsbanen in te richten als een zonneakker.

Door het gras in de contouren van de start- en landingsbanen te maaien wordt door de toevallige ligging en oriëntatie van de start- en landingsbanen de vijfentwintigste letter van het alfabet ‘Y’  op het aardoppervlak getekend. In een internationale context wordt de letter ‘Y’ uitgesproken als ‘waai’… ‘WHY’, de -waarom-vraag- die vooraf gaat aan alle kennis en vooruitgang. De vraag die ieder kind in de mond bestorven ligt. Nu wordt die kernachtige vraag door het landschap zelf gesteld.

Maar vooral gaat de ‘Y’ vooraf aan de ‘Z’, de laatste letter van het alfabet.
‘Avant la Lettre’ betekent; ‘alvorens er sprake is van’ …van wat? …van zonnepanelen op een luchthaven? …van energielandschappen in het algemeen? in Nederland? Alvorens er sprake is van eindelijk een echte energietransitie?

In een ‘choreografie voor de maaimachine’ werd eind/ mei begin juni 2016 het gras rond de grijze startbanen in parallelle banen gemaaid. Het laagstaande ochtend – of avondlicht strijkt over het aardoppervlak en maakt de tekening ‘af’. Aerophoto Eelde heeft deze gigantische tekening op het aardoppervlak bij de juiste lichtval vanuit de lucht vastgelegd.
In de traditie van de ‘klassieke’ Landart vormt de fotografische weerslag van dit project het eindproduct. Een foto van 3×4 meter is tijdens INTO NATURE 2016 geëxposeerd in de vertrekhal van GAE en als drieluik gecombineerd met even grote foto’s met de illustere voorbeelden uit de Landart Canceled Crop (Finsterwolde 1969) van Dennis Oppenheim en Broken Circle and Spiral Hill van Robert Smithson (Emmen 1971).

Posted in Niet gecategoriseerd

STILLE GETUIGEN • HARDE FEITEN

Posted on by

STILLE GETUIGEN • HARDE FEITEN
In samenwerking met Parklaan Landschapsarchitecten en in opdracht van gemeente Enschede en ADT (Area Development Twente)
Opdracht; de transformatie van een viertal historische objecten tot betekenisvolle plekken in een ‘schuldig landschap’

AFSZ PARALLAX    De tanks van een voormalige Air Fuel Station (AFS) vormen nu twee immense ogen gericht op het heringerichte natuurontwikkelingsgebied dat op het terrein van de voormalige luchthaven is aangelegd.
C26 DOPPLER    Een voormalig testgebouw (run-up) waar de straalmotoren van F16’s werden getest is nu ontmanteld en omgevormd tot een kathedraalvormig geraamte waarin het wegstervende geraas van vliegtuigen wordt vermengd met vogelgeluiden. Uit geluiddempers achterin het monument zijn verhalen te beluisteren van gecrashte vliegtuigen, door de Duitsers verdreven boeren en het verhaal een dochter over haar nog immer vermiste vader.
TARGET    Diep in het bos tegen de flanken van de Lonnekerberg ligt als een soort kapel een mysterieus gebouw.  Het blijkt een kogelvanger waarmee het boordgeschut van bommenwerpers tijdens van WOII werd gericht. De spijlen van het hekwerk dat de binnenruimte van dit monument nu beschermt lijken verbeeldt de schokgolven van inslaande granaten.
RICOCHET   In de houten wanden van de kogelvanger van de handschietbaan zijn nog altijd de schampschoten zichtbaar als stille getuigen. De vormgeving van de spijlen van het hekwerk dat dit object nu beschermd resoneert nog het geluid van de ketsende kogels.

Realisatie; 2016

LEES; ‘Kunst als stille getuige van harde feiten’ Kester Freriks, NRC april 2016
HIER kunt u een boekje downloaden over dit project

PIER+HORIZON

Posted on by

PIER+HORIZON
Het 7e landschapskunstwerk voor de Flevopolders in opdracht van de provincie Flevoland en de gemeente Noordoostpolder.
Voordat de Noordoostpolder werd drooggelegd verbond een 6 km lange strekdam het Zwarte Water vanuit Overijssel met het voormalige lichthuis Oud Kraggenburg midden in de Zuiderzee. PIER+HORIZON wil deze strekdam weer naar de oppervlakte brengen.
De voormalige dam was gefundeerd met afgezonken kraggen, stroken in elkaar gegroeide waterplanten die op het water drijven, ook trilveen genoemd. De Weerribben en de Wieden in Noordoost Overijssel bestaan voor een groot deel uit trilveen. In een gebied van zo’n 4 ha rond de lijn van de strekdam staat een veld van palen in een raster dat is geïnspireerd op de strenge landschapsinrichting van de Noordoostpolder. Aan elke paal is een langgerekte kragge bevestigd. Deze kraggen drijven op het water en kunnen 360˚ draaien ten opzichte van hun verankeringspunt. De kraggen worden beplant met verschillende soorten waterplanten. Als het waterpeil stijgt dan stijgen de kraggen mee, de windrichting bepaalt hun oriëntatie. De strekdam is van 1 maart tot 15 oktober voor het publiek toegankelijk. Eenzaam op de smalle en lange pier, opgenomen in de weidsheid van het Zwarte Meer en omringd door het gigantische veld van kraggen, is de ultieme ervaring van het kunstwerk.
Vanaf de dijk en in het verlengde van de strekdam maakt een webcam iedere dag rond half acht in de vroege ochtend een foto, dan staat de zon altijd in één lijn met de dam. Over een langere periode groeit geleidelijk een sequentie die via een speciale website te zien zal zijn.
Intussen schuiven de seizoenen traag voorbij en slingeren de kraggen op de al maar draaiende wind onrustig om hun ankerpunten. Afwisselend schijnt de zon, regent het, hangt er mist, raast er een stormt, valt er sneeuw, of ligt er een dun laagje ijs op het Zwarte Meer.
Voor meer informatie zie PIER+HORIZON
WWW.PIER+HORIZON.NL
HIER kunst u een live beeld zien van PIER+HORIZON via een webcam op de Zwartemeerdijk.

ELEMENT 79 sterrenstof

Posted on by

ELEMENT 79 sterrenstof
Opdrachtgever provincie Overijssel in samenwerking met het Kunstenlab Deventer in het kader van de ‘Canon van Overijssel’.

‘Element 79, Sterrenstof‘ is onderdeel van een reeks van vijftien kunstwerken in de openbare ruimte in het kader van de Canon van Overijssel.  In het canonvenster “Gouden Bergen” wordt beschreven hoe na de aanleg van de spoorlijn Zwolle-Almelo twee zakenlieden op het idee kwamen dat hier best eens goud te vinden zou kunnen zijn. Er werd een concessie-aanvraag bij de Provincie ingediend, maar al snel bleek dat de gedroomde opbrengst niet gehaald zou worden en de koorts verdween weer snel.

Het element goud is ontstaan in een heel ver verleden, vér voor het ontstaan van de aarde in een ster die minstens 8x de massa had als die van onze zon. Het goud dat wij nu op aarde vinden is dus pure ‘sterrenstof’.
In het periodiek systeem der elementen zijn alle bekende elementen op volgorde van atoomnummer ingedeeld. Goud heeft in dit periodiek systeem het atoomnummer 79, ieder goudatoom heeft 79 elektronen. Tegen het steile talud van het ravijn in Nijverdal schitteren 79 vergulde bollen in een streng patroon dat is geïnspireerd op de wijze waarop de 79 elektronen in verschillende ‘schillen’ om de kern van het goudatoom cirkelen.

Is dit -nieuwe goud van Nijverdal- vandaag net zo zeldzaam als 100 jaar geleden? Het is in ieder geval niet langer het kostbare metaal waar oorlogen om worden gevoerd, waar moorden om worden gepleegd, waar mensen zo hebberig van worden. Iedereen kan nu goud vinden langs het Goudzoekerspad in Nijverdal. De 79 vergulde bollen schitteren in het zonlicht of verbergen zich in de schemering en het zijn de nieuwe goudzoekers, de fijnproevers, de romantici, de verliefde stelletjes en de mensen met geduld die weten wanneer ze naar de Goudzoekersbocht moeten gaan om hun ‘Gouden Momenten’ te oogsten.

Realisatie en oplevering 2014

 

 

VUUR-STEEN

Posted on by

VUUR-STEEN  beleefbaar maken van een mesolithische vindplaats in de wijk Cascade, de Eschmarke, opdrachtgever gemeente Enschede.

Bij het archeologisch onderzoek zijn 4 zogenaamde ‘haarden’ in kaart gebracht. Wat we nu aantreffen zijn verkleurde vlakken in de ondergrond met in de directe omgeving clusters van vuurstenen objectjes. Dit spreekt tot de verbeelding, dit moeten plekken zijn geweest waar de jagers-verzamelaars bijeen kwamen om te eten, te vergaderen of te slapen. Wie waren deze mensen, wat deden ze, wat dachten ze? We weten dat ze niet op één plek verbleven, maar rondtrokken. Had hun aanwezigheid een vast patroon of was het onvoorspelbaar wanneer ze kwamen en weer vertrokken? Waardoor lieten ze zich leiden?

Vier haarden vormen nu het hart van het plan VUUR-STEEN. Het oppervlak van de haarden bestaat uit een stenig materiaal (beton) dat lijkt ‘gebarsten, gescheurd en gespleten door de hitte’. In het stenige oppervlak van de haarden zitten reliefs van enkele vuursteenkernen en in het craquelé patroon lichten ’s nachts vormen op die zijn geïnspireerd op de vuursteen voorwerpen die hier zijn gevonden.

De jagers-verzamelaars trokken van plek naar plek en waren daarom niet altijd aanwezig op dit kampement, het vuur brandde hier dus niet altijd en dat is nu nog steeds zo. Uit langjarige metingen blijkt dat als de luchtdruk onder 1013 hPa (hectopascal) zakt de kans op neerslag sterk toeneemt, stijgt de druk boven 1013 hPa dan is de kans op stabiel weer groter. De grens van 1013 hPa bepaalt of de haarden smeulen of niet. Onze reizigers strijken met goed weer neer in Cascade, bij slecht weer zijn ze vertrokken.

uitvoering 2013
Dit boekje geeft meer informatie over dit project.

PANORAMA ‘MAESLANT’

Posted on by

PANORAMA ‘MAESLANT’  schetsontwerp in het kader van het windpark ‘Nieuwe Waterweg’ te Rotterdam
Het landschap van de Europoort, de Nieuwe Waterweg, de Maeslantkering en het windmolenpark is van zo’n overdonderende pracht en robuuste schoonheid dat ik niet eens een poging wil doen om daar iets kunstzinnigs aan toe te voegen. Dit overweldigende landschap moet zelf een podium krijgen, zodat het publiek hier met andere, misschien wel met meer ‘bewuste’ ogen naar kijkt. De turbine biedt door zijn hoogte de ultieme kans voor een majestueuze panorama over de Rotterdamse havens, de Maeslantkering, de Nieuwe Waterweg, de kuststreek, het Westland en verder.

Panorama ‘Maeslant’ is niet alleen een esthetische ervaring, het wil het publiek tegelijkertijd informeren over de opslag van fossiele brandstoffen in de depots in Europoort en hoe dat zich verhoudt tot de duurzame energiewinning van het windpark langs de Nieuwe Waterweg en tot windparken in het algemeen. Het wil informeren over het energieverbruik in het kassengebied van het Westland en hoe deze energievraag zich verhoudt tot de opbrengst van één windturbine. Het wil inzicht geven in de logistiek van de Rotterdamse haven en over de werking van de Maeslantkering.

Geïnspireerd door het visioen van een panorama vanuit de top van de turbine stellen wij voor om aan weerszijde van de mast een HD video camera met een 180˚ fish-eye lens in de mast te monteren. Via 2 kleine lensen in de wand van de mast worden live beelden gemaakt van het uitzicht die ‘eenopeen’ naar het maaiveld worden gezonden. Daar worden de beelden op de wand van een mini-360˚-panorama-bioscoop geprojecteerd. De bezoeker staat in het hart van de ruimte en is volledig opgenomen in Panorama ‘Maeslant’. Het geluid rond de top van de mast wordt ook geregistreerd en in de bioscoop hoorbaar gemaakt.

advies; PARKLAAN Landschapsarchitecten
presentatie schetsontwerp oktober 2013

GROND • GELUID

Posted on by

GROND • GELUID is een geluidswerend landschapskunstwerk voor Schiphol-Hoofddorp ism H+N+S Landschapsarchitecten, TNO en Witteveen en Bos
in opdracht van Schiphol Airport en Mainport en Groen.

‘De 18e eeuwse natuurkundige Ernst Chladni strooide zand op een oppervlak dat hij daarna met een strijkstok in trilling bracht. Zodra het aangestreken oppervlak een ‘grondtoon’ liet horen sprong het zand op en organiseerde zich tot een geometrisch patroon. De onzichtbare grondtoon werd in het zand zichtbaar.’
Op verschillende plaatsen rond Schiphol, maar vooral in het noorden van Hoofddorp, ervaren bewoners hinder van het geluid van vliegtuigen die tijdens de start met vol vermogen van de motoren snelheid maken op de startbaan. Dit laagfrequente geluid wordt ook ‘grondgeluid‘ genoemd.
Uit berekeningen en veldmetingen is gebleken dat het grondgeluid sterk wordt greduceerd als er reeksen ribbels in het maaiveld worden aangelegd. Om de gewenste geluidsreductie te realiseren dient ook het gebied Buitenschot te worden voorzien van deze grondribbels. Dit lijkt in conflict met de functie van Buitenschot als park, maar de gedachte aan een weefsel van ribbels als metafoor voor het verstrooien en uitdoven van het grondgeluid blijkt onvermoede kansen te bieden voor een spannend parklandschap waarin je kunt dwalen en beschutte plekken kunt opzoeken. Er ontstaan zichtlijnen, kleinere en grotere ‘kamers’ die uitnodigen tot sport en spel, recreatie, hondenuitlaat of zelfs manifestaties.
Grond en geluid zijn tegengestelde begrippen; het is massa tegenover energie, vast tegenover ijl, statisch tegenover dynamisch. Het zijn dit soort ongelijksoortigheden die samen gevoegd tot de verbeelding spreken.
Het ‘Luisterend Oor’ en de ‘Chladni-vijver’ zijn enkele kunstobjecten in het gebied die de fenomenen geluid en golven tot thema hebben.

Hier vindt u het projectboekje.
oplevering oktober 2013

VERKLEURINGEN

Posted on by

VERKLEURINGEN
kunst in het ‘Bos op Houwingaham’ (noord-oost Groningen) in opdracht van provincie Groningen.

Waar de middeleeuwse veenkolonie Houwingaham ooit is verzwolgen door de zee ligt nu een natuur- en recreatiegebied met waterbergingsfunctie. Bij recent archeologisch onderzoek zijn onder het huidige maaiveld een hallenkerk en twee zogenaamde steenhuizen aangetroffen. Zowel bij archeologische opgravingen als bij de moderne magnetometing worden sporen uit het verleden zichtbaar als verkleuringen in de Nederlandse bodem. Hier wordt dit fenomeen van verkleuring verbeeld door verkleuringen op een betonnen oppervlak. Oxidatiesporen van staalgruis tekenen de vormen van kades en dijken als roestbruine verkleuringen in het beton. De locaties van de archeologische monumenten worden gemarkeerd door elementen van gebakken klei. In de klei zien we de voetprint van de hallenkerk en de twee steenhuizen in reliëf terug. 7 betonnen plateau’s (5 x 5 meter) zijn op 7 strategische plekken verspreid in het gebied en helpen zo de wandelaar zich te oriënteren in het Bos op Houwingaham.

ontwerp; augustus 2008
oplevering; 16 oktober 2013

klik HIER voor meer informatie over dit ontwerp

Posted in Niet gecategoriseerd